Tóm tắt

Nghiên cứu sét Di Linh bằng phương pháp XRD, TEM, đặc biệt là thành phần hóa học từng hạt khoáng vật sét bằng phần tích TEM-EDX cho thấy quả trình biến đổi illit sang smectit diễn ra trong tự nhiên dưới tác động chủ yếu của quá trình phong hóa. Các hạt illit dạng tấm bị biến đổi dần thành khoáng sét lớp xen di-vermiculit-smectit dạng đám mây, theo chiều từ rìa hạt vào trung tâm. Phần rìa hạt có hàm lượng lớp smectit cao hơn so với phần trung tâm, tương ứng với thành phần Fe cao hơn và thành phần K thấp hơn. Quá trình smectit hóa này có thể giải thích do Fe²⁺ trong cấu trúc của illit bị oxi hóa thành Fẻ làm cho lực liên kết giữa các lớp cấu trúc yếu đi, K⁺ trong lớp xen giữa dễ dàng bị rửa trôi thay vào đó là các cation ngậm nước hình thành lớp smectit có khả năng trương nở. Thêm vào đó, các ion Al lớp bát diện cũng bị hòa tan một phần trong quả trình smectit hóa này và ion Fe trong môi trường xâm nhập vào cấu trúc, hình thành nên các smectit giàu Fe.