Tóm tắt

Sóng thần là một trong những thiên tai xảy ra không thường xuyên nhưng đặc biệt nghiêm trọng, thường sinh ra do những trận động đất gây nâng hoặc hạ đột ngột đáy biển, hay những vụ phun trào núi lửa, những vụ trượt lờ đất ở ven bờ biển hoặc đáy biển, và một số tác động khác như thiên thạch.... Trong khuôn khổ bài bảo này, tập thể tác giả nghiên cứu sóng thần do hoạt động của động đất mạnh gây ra có khả năng ảnh hưởng tới vùng ven biển Việt Nam. Bài bảo giới thiệu chuỗi bản đồ nguy hiểm sóng thần đầu tiên ở Việt Nam (tỷ lệ 1:1.000.000), thể hiện giả trị độ cao cực đại sóng thần tại bờ biển ứng với các chu kỳ thời gian khác nhau trên cơ sở tính toán khả năng lan truyền sóng thần của các động đất sóng thần xảy ra trên đới hút chìm Manila. Bản đồ độ nguy hiếm sóng thần được xây dựng theo lý thuyết Cornel tương tự như bản đồ độ nguy hiểm động đất tuân theo 3 bước sau: 1) Xác định tham số của vùng động đất và khoảng sai sở, 2) Xác định phương trình (ở đây là độ cao sóng thần tại bờ biển phụ thuộc vào nguồn); 3) Tính xác suất. Kết quả nghiên cứu nguy hiếm sóng thần giúp chúng ta xây dựng hệ thống cảnh báo sớm sóng thần nhằm giảm thiểu thiệt hại thiên tai. Đây cũng là những tài liệu có giá trị phục vụ công tác quy hoạch phát triển kinh tế, du lịch đối với các vùng ven biển Việt Nam.