Tóm tắt

Bể trầm tích chứa than Nông Sơn là một trong năm bể trầm tích
chứa than tuổi Trias muộn có cấu trúc địa chất kiểu địa hào (grabentype). Các trầm tích thuộc phần thấp địa tầng phủ bất chỉnh hợp lên các thành tạo cổ hơn, phần trên cùng bị loạt trầm tích biển- lục nguyên tuổi Jura sớm phủ bất chỉnh hợp.
Các hóa thạch thực vật được thu thập và nghiên cứu từ rất sớm do các nhà địa chất Pháp (Counillon H., 1903, 1908, 1914; Bourret R., 1925) và sau này trong quá trình lập bản đồ cũng như nghiên cứu chuyên sâu đã thu thập thêm (Trần V.T. và Vũ K., 2011; Cát Nguyên Hùng và nnk., 1996; Nguyễn C. H., 1983; Vũ Khúc và nnk.,1984 và Serra C.V. và Franceschi, D. D., 1999)
Số lượng hóa thạch thực vật của bể than có thể lên đến 60 loài (bao gồm các loài có danh pháp bỏ ngỏ). Trong thành phần bao gồm chủ yếu hai nhóm tuế (cycadophyta) và dương xỉ (pteridophyta ) chiếm ưu thế, đồng thời có phong phú các đại biểu họ Dipteridaceae. Đó cũng chính là đặc điểm của hệ thực vật Hòn Gai (Hon Gai Flora). Hệ thực vật Hon Gai (dại diện của các phức hệ thực vật tuổi Trias muộn của Việt Nam) được so sánh với các hệ thực vật các nước lân cận (như: Soppong, Phong Sa LyLào, Huổi Hin Lat – Thai Lan, Ypinlang- Yunnan- Trung Quốc) cũng như một số nơi ở rìa tây Thái Bình Dương (như: Primoria- Viễn đông Nga, Deadong – Korea, Nariwa, Yamaguchi- Nhật Bản, Krusin- Malaysia, Bintan- Indonesia).
Trong thành phần của phức hệ thực vật Nông Sơn (là một đại diện của hệ thực vật Hòn Gai) có các yếu tố cổ (ancient elements) của hệ thực vật Nam bán cầu Gondwana và sự pha trộn (mixture) của các yếu tố thuộc hai hệ thực vật bắc và nam bán cầu: Gondwana và Cathaysia. Điều này được suy luận bằng quá trình tiến hóa địa chất: sự tách giãn (break-up), trôi dạt (drift) cũng như hợp nhất (amalmagation) của các mảng lục địa. Trong trường hợp này, hoạt động kiến tạo của vi lục địa dạng dải Sibumasu trong thời gian Permi-Trias liên quan đến địa khu Đông Dương đã tạo nên những đặc điểm về thành phần của hệ thực vật trong thời gian Trias muộn của Việt Nam.
Các hóa thạch thực vật của bể than Nông Sơn thành tạo trong môi trường lục địa bao gồm các tướng sườn tích, tàn tích, lòng sông, bãi bồi, tướng hồ, đầm lầy.
Đi cùng với trầm tích chứa hóa thạch thực vật Trias muộn là các khoáng sản than, vật liệu xây dựng và đặc biệt là quặng phóng xạ uranium.