Tóm tắt

Bình đồ cấu trúc Tây Nam Việt Nam và vùng kế cận vào cuối Mesozoi sớm gồm 4 đơn vị kiến tạo chính: Sibumasu, Chanthaburi, Tonle Sap - Sài Gòn và Indochina. Ranh giới giữa chúng là các đới khâu Klaeng (Chanthaburi) - Bentong Raub, Sa Kaeo - Hòn Chuối và Tây Ninh. Lịch sử tiến hóa kiến tạo giai đoạn Paleozoi muộn - Mesozoi sớm Tây Nam Việt Nam và vùng kế cận đã trải qua 5 thời kỳ: 1) Từ Devon đến đầu Carbon muộn, khối lục địa Indochina được tách ra và di chuyên, trôi dạt khỏi siêu lục địa Gondwana, tạo Paleo-Tethys; 2) Từ Carbon muộn đến đầu Permi, vỏ đại dương Paleo- Tethys bị hút chìm dưới khối lục địa Indochina, tạo rìa lục địa tích cực (kiêu Sunda) với biển sau cung Hòn Chuối; 3) Vào Permi - Trias giữa, không chi có cung đảo núi lửa Chanthaburi mà cả vi lục địa Tonle Sap - Sài Gòn được tách khỏi khối lục địa Indochina, tạo biển sau cung Sisophon - Hà Tiên chồng lên biển Hòn Chuối và biển Ro Viêng - Tà Thiết (kiểu cung đảo Nhật Bản). Vào cuối Permi sớm, khối lục địa Sibumasu tách khỏi siêu lục địa Gondwana, tạo Meso-Tethys; 4) Từ cuối Trias giữa đến Trias muộn, vỏ đại dương Paleo- Tethys, biển Sisophon - Hà Tiên và Ro Viêng - Tà Thiết bị hút chìm và tiêu biến, tạo các cung núi lửa Chanthaburi, Sa Kaeo - Kampot - Hòn Khoai, Attapeu - Chư Klin; 5) Quá trình ghép nối, va mảng và tạo núi giữa các khối lục địa Sibumasu, Chanthaburi, Tonle Sap - Sài Gòn và Indochina vào Trias muộn là nguyên nhân tạo bể trầm tích Phú Quốc kiểu giữa núi tuổi Trias muộn đến Jura giữa và đai grand kiểu S chứa thiếc nam Thái Lan - Tày Malaysia tuổi Trias muộn kỳ Nori. Tuy đã cỏ một số di chỉ của đới khâu Sa Kaeo - Hòn Chuối ở phía nam và đới khâu Tây Ninh, song cần tiếp tục tìm kiếm thêm.