Tóm tắt
Việc xác định đặc điểm các hạt nhân phóng xạ tự nhiên trong nước và trầm tích bề mặt đáy biển là cần thiết để đánh giá các đặc điểm, hiện trạng môi trường phóng xạ biển và tác động trực tiếp đến hệ sinh thái biển cũng như tác động gián tiếp đến sức khỏe con người.
Bờ biển Thanh Hóa, Việt Nam được biết đến với nhiều mỏ, điểm quặng titan và là vùng kinh tế trọng điểm vùng cửa sông ven biển. Nghiên cứu này đã xác định nồng độ hoạt độ các hạt nhân phóng xạ tự nhiên (210Po, 210Pb, 226Ra, 234U và 238U) trong nước biển và (226Ra, 228Ra (232Th) và 40K ) trầm tích bề mặt đáy biển tại các trạm với độ sâu lấy mẫu khác nhau từ 0-30m nước thuộc vùng biển Cửa Đáy - Cửa Hới, Thanh Hóa, Vịnh Bắc Bộ, Việt Nam.
Trong nghiên cứu này, hai mươi ba mẫu trầm tích đáy biển tại ven biển Thanh Hóa, Việt Nam đã được thu thập và đo bằng đầu dò Germanium có độ tinh khiết cao (HPGe). Các nồng độ hoạt độ trung bình 226Ra, 228Ra (232Th) và 40K lần lượt là 30,3±1,94, 53,3±2,98 và 673±38,5 Bq.kg-1. Có một mối tương quan chặt chẽ giữa các hạt nhân phóng xạ và tương quan với hàm lượng của bột và sét, điều này cho thấy rằng các hạt nhân phóng xạ này có thể có nguồn gốc vật chất tương tự. Trong đó kích thước hạt của trầm tích đáy biển trong khu vực nghiên cứu có ảnh hưởng đáng kể đến sự phân bố các nồng độ hoạt độ hạt nhân phóng xạ tự nhiên.
Các hạt nhân phóng xạ tự nhiên (210Po, 210Pb, 226Ra, 234U và 238U) trong nước biển có nồng độ hoạt độ trung bình ở các trạm lấy mẫu khác nhau và độ sâu nước biển lần lượt 0,77, 0,78, 9,09, 49,8, và 54,3 mBq.L-1. Kết quả cho thấy sự mất cân bằng giữa 210Po và 210Pb và các tỷ lệ 210Po/210Pb khác nhau theo chiều sâu. Các hoạt độ 226Ra, 234U và 238U cao có thể liên quan đến nguồn gốc từ các titan dọc theo các nguồn trầm tích cửa sông, ven biển. Có mối quan hệ giữa các hoạt độ 226Ra và 210Pb với độ sâu lấy mẫu, khoảng cách từ bờ, trong khi nó không đáng kể được đối với 210Po, 234U và 238U.
Phân bố không gian được chia thành hai vùng, trong đó vùng cửa sông (gần bờ) hoạt độ hạt nhân phóng xạ cao hơn ở vùng ngoài khơi. Kết quả hỗ trợ kết luận rằng nguồn gốc vật liệu trầm tích có liên quan đến các cửa sông và được vận chuyển từ các nguồn đất liền.