Tóm tắt
Nghiên cứu bao thể trong khoáng vật thạch anh mỏ vàng Xà Lời xã Vĩnh Ô, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị, thuộc đới Trường Sơn, miền Trung Việt Nam, nhằm làm sáng tỏ điều kiện hóa lý thành tạo nguồn dung dịch nhiệt dịch hình thành trong quá trình thành tạo quặng vàng. Các bao thể khí–lỏng được xác định có nhiệt độ đồng nhất dao động từ 180°C đến 370°C, tập trung chủ yếu trong khoảng 240–300°C, phản ánh điều kiện nhiệt dịch trung bình đến cao phù hợp với môi trường biến chất sâu. Độ muối của dung dịch dao động từ 4.97 đến 9.88 wt% NaCl eq. (phổ biến 5–7 wt%), và mật độ tính toán từ 1.28 đến 1.35 g/cm³ (trung bình 1.31 g/cm³), đặc trưng cho các hệ nhiệt dịch nghèo muối đến trung bình, giàu H₂ O, hình thành trong điều kiện nhiệt độ–áp cao. Áp suất hình thành ước tính khoảng 64.2–70.3 MPa, tương ứng độ sâu 4.66–4.95 km, trong khi pH của nguồn dung dịch dao động từ 6.22 đến 6.33 (trung bình 6.27), phản ánh môi trường trung tính yếu, thuận lợi cho sự vận chuyển và kết tủa vàng cùng với các khoáng vật sulfua.Các đặc điểm trên cho thấy nguồn dung dịch mỏ Xà Lời mang đặc trưng của kiểu mỏ vàng tạo núi, hình thành trong điều kiện biến chất trung bình, áp suất cao và chịu ảnh hưởng của kiến tạo nén ép mạnh. Kết quả nghiên cứu không chỉ góp phần làm sáng tỏ nguồn gốc và cơ chế tích tụ vàng mỏ Xà Lời mà còn cung cấp cơ sở khoa học định hướng cho công tác tìm kiếm khoáng sản vàng trong khu vực đới Trường Sơn.