Tóm tắt

Nghiên cứu áp dụng kỹ thuật chuẩn hóa theo tỷ lệ logarit trung tâm (clr) và tỷ lệ logarit từng cặp nguyên tố (pwlr) trên bộ dữ liệu thành phần hóa học phân tích bằng các phương pháp XRF (XRF quét lõi - XRF-CS và XRF cầm tay - pXRF) từ cột trầm tích nguyên dạng tại cửa Ba Lạt. Kết quả cho thấy sau khi được chuẩn hóa clr, các nguyên tố hóa học trong hai bộ dữ liệu phân tích từ các phương pháp XRF đều thể hiện cùng xu hướng với nhau, mặc dù bộ dữ liệu thô có những điểm khác biệt. Các nguyên tố hoá học trong cột trầm tích ở cửa Ba Lạt thể hiện rõ việc loại bỏ được các ảnh hưởng của đặc điểm trầm tích, hàm lượng nước, vật chất hữu cơ và thông số kỹ thuật của từng thiết bị phân tích, tạo được bộ dữ liệu (sau chuẩn hoá) có thể sử dụng hiệu quả trong phân tích thống kê đa biến thể hiện ở các mối tương quan địa hoá đáng tin cậy. Cùng với kỹ thuật clr, tỷ lệ logarit từng cặp nguyên tố (pwlr) cũng có khả năng loại bỏ được các yếu tố gây ‘nhiễu’ và khắc phục được tính bất đối xứng từ dữ liệu phân tích của các cặp nguyên tố nhạy cảm với môi trường. Các kỹ thuật clr và pwlr đã được áp dụng thành công đối với hai bộ dữ liệu phân tích XRF độc lập cho cùng cột trầm tích ở cửa Ba Lạt, và đã nhận diện được sự kiện bão lũ lịch sử năm 1971 trên lớp trầm tích dị thường ở độ sâu 65-68 cm. Có thể thấy xử lý các dữ liệu thành phần hóa học được phân tích bằng các thiết bị XRF bằng kỹ thuật clr và pwlr là bước cần thiết và quan trọng trong nghiên cứu trầm tích.